Londra merkezli Çevre Araştırma Ajansı (EIA), yakın tarihli bir raporunda, Hidroflorokarbonların Çin ve Türkiye’den Avrupa’ya büyük çapta kaçakçılığı konusu vurgulanıyor.
Hidroflorokarbonlar (HFC’ler) olarak bilinen bu çevreye zararlı gazların, öncelikle endüstriyel ve perakende soğutma sistemlerinde kullanıldığı biliniyor.
HFC’ler daha önce yasaklanmış soğutucu akışkanlar gibi ozon tabakasına zarar vermezken, karbondioksitten binlerce kat daha fazla ısınma potansiyeline sahip güçlü sera gazları olarak karşımıza çıkıyor.
EU Today’ın aktardığına göre, EIA’nın iki yıllık gizli bir soruşturmadan kaynaklanan bulguları, Avrupa Birliği’ndeki yasa uygulayıcı kurumlar için yasadışı sevkıyatların izlenmesi ve ele geçirilmesinde önemli zorluklara işaret ediyor.
KAÇAKÇILAR TÜRKİYE, RUSYA VE UKRAYNA’YI ROTA OLARAK KULLANIYOR
Kaçakçılar, genellikle Türkiye, Rusya veya Ukrayna’yı içeren rotalarla, tespit edilmekten kaçınmak için giderek daha karmaşık taktikler kullanıyorlar.
EIA’da kıdemli bir kampanyacı olan Fin Walravens, Avrupa pazarında yasadışı HFC’lerin kalıcılığına dikkat çekerek, kaçakçıların yetkilileri atlatmadaki uyarlanabilirliğini vurguladı.
Önemli karlar sağlayan bu gaz kaçakçılığının kazançlı doğası, bu tür yasadışı faaliyetlerin arkasındaki itici güç olmaya devam ediyor.
Montreal Protokolündeki 2016 Kigali değişikliği, Avrupa ve diğer sanayi ülkelerini 2012’den 2036’ya kadar HFC kullanımını% 85 oranında azaltmayı taahhüt ediyor. Bu azalma, yetkili HFC üreticilerine ve tüketicilerine verilen kademeli kota indirimleri ile kolaylaştırılıyor.
Bununla birlikte, HFC’lere olan güçlü talep, aşama düşüşleri nedeniyle fiyat artışlarına yol açarak, çoğu yasal ticaret lisansına sahip kaçakçıları arz açığından yararlanmaya teşvik etti.
Walravens, lisanslı tüccarların kotalarını aşma kolaylığını vurgulayarak uygulamada zorluklar ortaya çıkardı. Alternatiflerin benimsenmesini teşvik etmek için HFC’leri pahalı hale getirmenin amaçlanan etkisi, yasadışı ticaretin önemli ölçüde daha ucuz fiyatlar sunması ve tüm sistemin etkinliğini baltalaması durumunda tehlikeye giriyor.
2021’deki daha önceki bir EIA soruşturması, Avrupa’ya kaçırılan yasadışı HFC’lerin yasal olarak işlem gören hacimlerin% 20-30’unu oluşturabileceğini ve 30 milyon tona kadar CO2 emisyonuna eşdeğer olabileceğini tahmin ediyordu.
ÇİN YENİ ÖNLEMLER ALDI
Dünyanın en büyük HFC üreticisi olan Çin, kotalarını aşan firmaları cezalandırmak için önlemler aldı ve konuyu ele almak için Aralık ayında yeni düzenlemeler yayınladı.
Bununla birlikte, bazı ülkelerin yasadışı ticareti çökertmekte zorluklar veya isteksizlikle karşı karşıya kaldığı belirtilerek, kimyasal aşamaların uygulanmasında zorlukların da devam ettiği kaydedildi.
Bu güçlü sera gazlarını aşamalı hale getirme taahhütlerine rağmen, uygulama, güçlü talep ve yasadışı ticaretin karlılığı nedeniyle daha da kötüleşen büyük bir engel olmaya devam ediyor.
